Nowoczesne mieszkania w historycznej przestrzeni

12-11-2025, 11:43 WT. Foto: UM Ruda Śląska

Dzień 4 listopada 2025 roku najemcy siedmiu mieszkań powstałych w ramach modernizacji zabudowań dawnego szybu Franciszek w dzielnicy Ruda zapamiętają na długo. Z rąk prezydenta Michała Pierończyka i wiceprezydent Aleksandry Skowronek odebrali klucze do upragnionych mieszkań, które bez wątpienia w mniejszym lub większym stopniu odmienią ich życie. – Czekałam na mieszkanie pięć lat. Na szczęście się doczekałam, nadal nazywam to ogromnym cudem. Bardzo się z tego cudu cieszę. Towarzyszą mi dziadkowie i będę miała do nich blisko, bo też mieszkają w Rudzie. Mam już pierwsze plany dotyczące mieszkania, na pewno ustawię dużą szafę z lustrami, żeby optycznie powiększyć otoczenie – powiedziała tuż po odebraniu kluczy Agnieszka Romaniak, która zamieszka w małej, ale własnej kawalerce. Radości nie kryli również dziadkowie – Maria i Wiesław Romaniakowie. – Jest to kolejny, ważny etap życia naszej wnuczki. Cieszymy się, że ma już klucz do własnego mieszkania. Agnieszka jest bardzo pracowita. Studiuje, ale też pracuje, w związku z tym spokojnie utrzyma mieszkanie – podkreśliła Maria Romaniak.

– Szyb Franciszek to miejsce szczególne na mapie naszego miasta – pełne historii, tradycji i teraz także nowego życia. Już wcześniej świętowaliśmy tu ważny moment, jakim było otwarcie Lokalnego Centrum Tradycji. Dziś ta przestrzeń zyskuje nową odsłonę, bo to właśnie Państwo będziecie ją współtworzyć, mieszkając tu na co dzień – podkreślił podczas konferencji prasowej prezydent Michał Pierończyk. – To naprawdę wyjątkowy dzień – nie tylko dla mieszkańców, ale i dla całego miasta. Cieszę się, że rewitalizacja tego zabytkowego terenu nabiera tempa. Dziś oddajemy siedem mieszkań, a już wkrótce po drugiej stronie powstaną kolejne – wspomagane, dostosowane do potrzeb lokatorów. To dowód na to, że można z szacunkiem dla historii tworzyć przestrzeń nowoczesną i przyjazną. Dziś możemy przekazać klucze i rozpocząć nowy rozdział życia na Szybie Franciszek. To miejsce zmienia się na naszych oczach i jestem przekonany, że już niedługo stanie się jednym z najpiękniejszych zakątków, nie tylko w naszym mieście, ale i w całym województwie – dodał prezydent.

Nowe mieszkania mają powierzchnię od 26 m² do 67 m² i są przygotowane do zamieszkania. W lokalach ułożono wykładziny, ściany zostały pomalowane, a w sanitariatach zamontowano podstawowe urządzenia. W ramach prac zewnętrznych zadbano o estetykę i funkcjonalność otoczenia: wykonano montaż szklanych daszków nad wejściami, elementów małej architektury, oświetlenia oraz zagospodarowano teren z uwzględnieniem zieleni. Powiew ducha historii czuje się nie tylko na zewnątrz, ale również wewnątrz budynku. – To projekt absolutnie wyjątkowy i nowatorski – pierwszy tego typu w naszym mieście. Po raz pierwszy mieszkania powstają w zabytkowym obiekcie, który do tej pory pełnił zupełnie inną funkcję. To ogromne wyzwanie inwestycyjne, wymagające szczególnej troski o dziedzictwo architektoniczne i spełnienia wielu wymogów konserwatorskich. Ale efekt jest zachwycający. Zależało nam, by zachować duszę tego miejsca. Dlatego w mieszkaniach pozostawiliśmy oryginalne elementy – odkryte krokwie, ściany z zabytkowej cegły, a nawet charakterystyczne belki konstrukcyjne. To nie tylko estetyka – to historia, która wciąż tu żyje. Wierzę, że mieszkańcy docenią ten klimat i unikalność przestrzeni, w której będą mieszkać. Jednocześnie zadbaliśmy o nowoczesność i komfort. Budynek został wyposażony w pompę ciepła oraz instalację fotowoltaiczną, co przełoży się na niższe koszty eksploatacji. To połączenie tradycji z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi jest dla nas powodem do dumy. Pokazujemy, że można rewitalizować z szacunkiem dla przeszłości, a jednocześnie patrzeć w przyszłość – podkreśliła Aleksandra Skowronek, wiceprezydent, koordynująca tę inwestycję.

Katarzyna Kitel, która w dwupokojowym mieszkaniu zamieszka z tatą, właśnie tę wyjątkową lokalizację i centralne ogrzewanie, wymieniła jako największe atuty. – Do tej pory mieszkaliśmy w starej kamienicy, gdzie musieliśmy nosić węgiel na drugie piętro. W nowym mieszkaniu mamy centralne ogrzewanie, a dokładniej – pompę ciepła. To będzie ogromna ulga. Cieszę się, że będziemy mieszkać w tak pięknym, zabytkowym miejscu – podkreśliła Katarzyna Kitel.

Nowopowstałe lokale to mieszkania komunalne, otrzymały je osoby z listy oczekujących, czyli takie, które spełniły wymogi określone w uchwale Rady Miasta z dnia 26 maja 2021 roku o zasadach wynajmowania lokali przez miasto. Jednocześnie zostały zastosowane w szczególności przepisy paragrafów 8 i 10 tej uchwały. Koszt ich adaptacji, wykonanej w ramach zadania pod nazwą „Rewitalizacja i restauracja budynku dawnej straży pożarnej Szybu Franciszek”, wyniósł nieco ponad 6,8 mln zł. W tej kwocie, dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych – edycja ósma, wyniosło ponad 5,6 mln zł.

Warto przypomnieć, że w tym wyjątkowym miejscu powstało już, oddane do użytku w maju tego roku, Lokalne Centrum Tradycji. W planach miasta jest jeszcze adaptacja na mieszkania kolejnych budynków znajdujących się w tym zabytkowym kompleksie. W ten sposób ma powstać osiem mieszkań wspomaganych, czyli przeznaczonych dla osób starszych, z niepełnosprawnościami oraz przewlekle chorych. Miasto pozyskało na ten cel ponad 21,6 mln zł w ramach dofinansowania unijnego. Środki pozwolą nie tylko na utworzenie nowych mieszkań, ale także na przebudowę zdegradowanych budynków poprzemysłowych – nadszybia i maszynowni oraz zagospodarowanie przestrzeni wspólnych i utworzenie świetlic wielofunkcyjnych, czy stref rekreacji. Ta inwestycja zostanie sfinalizowana w 2027 roku.