Termomodernizacja – wsparcie dla samorządów

18-11-2015, 09:18 Agnieszka Kominek

Jak wskazują raporty opublikowane przez firmę Rockwool, największe zapotrzebowanie na energię wykazują gospodarstwa domowe oraz budynki użyteczności publicznej. Ich energochłonność wynosi, aż 65%. Głównie energia wykorzystywana jest na ogrzewanie budynku. Jest to wynik złego lub całkowitego braku ociepleń budynków.

Liberalne podejście do tematu budownictwa energooszczędnego spowodowało, że w Polsce wiele budynków zwłaszcza tych wzniesionych w latach 70 – tych wykazuje się wysokim zapotrzebowaniem na energię cieplną. Jak wskazują badania jeszcze w latach 9—tych energochłonność ogrzewania budynków w Polsce należała do najwyższych w Europie.

W chwili obecnej nasz kraj zaliczany jest do unijnych liderów w zakresie poprawy efektywności wykorzystania energii do ogrzewania budynków. Jest to wynik przede wszystkim wprowadzeniem szeregu rozwiązań budowlanych nastawionych na oszczędność energii, z drugiej zaś strony rośnie zapotrzebowanie na ciepłe i tanie w eksploatacji mieszkania i domy.

Od 10 lat w Polsce Państwo poprzez różnego rodzaju działania również wspiera działania termomodernizacyjne. Na pomoc mogą liczyć nie tylko gospodarstwa domowe, ale budynki użyteczności publicznej. Na wsparcie mogą liczyć budynki, które już istnieją, a wykonane audyty energetyczne wykazują znaczne straty w energii, jak i nowo powstałe budynki.

19 października br. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił drugą edycję programu LEMUR. Samorządy, które planują budowę nowych obiektów, będą mogły otrzymać dofinansowanie za wyższe standardy energooszczędności.

Szkoły, hale sportowe, siedziby urzędów, szpitale - to najczęściej zgłaszane inwestycje samorządów do programu „Lemur -  Energooszczędne budynki użyteczności publicznej”. Wsparciem finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej objęte są przedsięwzięcia, polegające na projektowaniu i budowie nowych budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.

W ramach drugiego naboru programu Lemur Narodowy Fundusz planuje przeznaczyć na ten cel 262 mln zł w formie pożyczki i 28 mln zł na dotacje. Program realizowany będzie do 2020 roku. Jak wskazują gminne bilanse energetyczne tego typu inwestycje z pewnością się opłacają. Widać to szczególnie na rachunkach za energię.

Program Lemur przeznaczony jest dla inwestycji, których koszt kwalifikowany przekracza 1 mln zł, z wyłączeniem wniosków dotyczących dokumentacji projektowej. Wysokość pożyczki wynosi do 1200 zł/m2 powierzchni użytkowej budynku (o regulowanej temperaturze).

Pożyczki mogą zostać częściowo umorzone, po potwierdzeniu uzyskania zakładanego efektu na etapie eksploatacji budynku.  W przypadku najwyższej klasy A energooszczędności budynku przewiduje się umorzenia do 60 proc. kwoty pożyczki, przy klasie B – do 40 proc., w przypadku klasy C – do 20 proc.

Jak wskazują doświadczenia najwięcej dotychczas złożonych wniosków, bo ponad połowa, dotyczyła budynków klasy A. To świadczy o wysokiej świadomości ekologicznej samorządów i chęci stosowania najlepszych dostępnych rozwiązań w zakresie oszczędzania energii w nowych budynkach.

Pierwsza edycja programu Lemur zakończyła się w grudniu 2014 roku. Narodowy Fundusz podpisał umowy dofinansowania 21 przedsięwzięć, których koszt całkowity wynosi ponad 125 mln zł. Z tej kwoty niemal 34 mln zł stanowią pożyczki z Narodowego Funduszu, a 0,5 mln zł – dotacje na dokumentację techniczną. Narodowy Fundusz zatwierdził także dofinansowanie kolejnych 8 projektów z programu Lemur, które dostaną 17,4 mln zł wsparcia w formie pożyczki i 0,7 mln zł w formie dotacji.

O wsparcie z programu Lemur mogą starać się podmioty sektora finansów publicznych, z wyłączeniem państwowych jednostek budżetowych, samorządowe osoby prawne i spółki prawa handlowego, w których jednostki samorządu terytorialnego posiadają 100 proc. udziałów lub akcji, a także organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe oraz kościelne osoby prawne. Dzięki zmianom wprowadzonym w tym roku wnioski składać mogą także jednostki organizacyjne PGL Lasy Państwowe, posiadające osobowość prawną oraz parki narodowe.

Głównym założeniem programu Lemur jest zmniejszenie zużycia energii, a w konsekwencji ograniczenie lub uniknięcie emisji zanieczyszczeń do powietrza. Narodowy Fundusz  szacuje, że realizacja programu doprowadzi do rocznej oszczędności 23 tys. MWh energii i do redukcji emisji dwutlenku węgla o 4,6 tys. ton rocznie.

Zgodnie z wytycznymi unijnej Dyrektywy 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków po 31 grudnia 2018 roku nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnością, mają być budynkami o niemal zerowym zużyciu energii.

Proponowany przez Narodowy Fundusz program LEMUR ma się przyczynić, ale przede wszystkim zmobilizować polskie samorządy do podejmowania działań na rzecz ochrony klimatu poprzez budownictwo energooszczędne.